Θεσσαλονίκη, 8/5/2020
«Γέφυρα Γλωσσών – Γέφυρα Πολιτισμών» ονομάστηκε μια καινοτόμα εκπαιδευτική πρωτοβουλία που ξεπήδησε από τους κόλπους του πασίγνωστου πλέον εκπαιδευτικού Προγράμματος «ΙΑΣΩΝ» του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, που γιορτάζει φέτος τα 25 του χρόνια και τελεί υπό την αιγίδα του Πρύτανη του ΑΠΘ καθηγητή Ν. Παπαϊωάννου και την επιστημονική εποπτεία του ομ. Καθηγητή Ι. Ν. Καζάζη. Καινοτομία που σχεδιάστηκε μέσα στην παρούσα συγκυρία, που το ΑΠΘ κλήθηκε να προσφέρει εξ αποστάσεως και συγχρονικά το σύνολο του εκπαιδευτικού του προγράμματος.
Πρόκειται για ένα τρίωρο δίγλωσσο (ελληνο-ρωσικό) διαπανεπιστημιακό εργαστήρι που διεξάγεται εξ ολοκλήρου εξ αποστάσεως. Συμμετέχουν δύο πανεπιστήμια του δικτύου του ΙΑΣΟΝΑ και το ΑΠΘ: η τάξη της καθηγήτριας Irina Tresorukova για την εκμάθηση της Ελληνικής (ως Β/ Ξένης) Γλώσσας, στο παγκοσμίου φήμης Πανεπιστήμιο «M. LOMONOSOV» της Μόσχας, η τάξη της καθηγήτριας Anna Toropova από το Πανεπιστήμιο Διεθνών Σχέσεων «MGIMO» της Μόσχας και η τάξη του Δρ. Δημήτρη Φωτιάδη, που διδάσκει Ρωσική γλώσσα σε Έλληνες φοιτητές του ΑΠΘ, στο πλαίσιο του Κέντρου Διδασκαλίας Ξένων Γλωσσών. Για την ακρίβεια οι συμμετέχοντες ρώσοι φοιτητές ανήκουν στα Τμήματα Βυζαντινής και/ή Νεοελληνικής φιλολογίας, ενώ οι έλληνες φοιτητές προέρχονται από ποικίλα τμήματα του ΑΠΘ.
Η πρώτη κοινή ψηφιακή συνάντηση μικτού φοιτητικού ακροατηρίου του πιλοτικού εργαστηρίου εγκαινιάστηκε επιτυχώς την 28η Απριλίου. Υπό στενή έννοια, σκοπός της ήταν η πρακτική άσκηση στη ζωντανή συνομιλία φυσικών και μη ομιλητών, στις δύο δεξιότητες της Κατανόησης και της Παραγωγής Προφορικού Λόγου.
Το ψηφιακό μάθημα χωρίζεται σε δυο μέρη, τις πρώτες ώρες όλες οι συνομιλίες πραγματοποιούνται μόνο στην Ελληνική, και τις επόμενες μόνο στη Ρωσική. Οι συζητήσεις, θεματικά ορίστηκαν εκ των προτέρων σε διακριτές ενότητες και υποενότητες, και κατευθύνονται από τους τρεις καθηγητές σε ρόλο διακριτικά συντονιστικό. Οι αληθινοί πρωταγωνιστές είναι οι φοιτητές, οι οποίοι, αφού συστηθούν, επεξεργάζονται τα θέματα, δίνοντας και παίρνοντας τον λόγο με απόλυτη τάξη. Τα προς συζήτηση και ανάπτυξη θέματα είναι πολιτιστικού περιεχομένου, και οι φοιτητές παίζουν εναλλάξ τον ρόλο του «διδάσκοντος» στη δική τους γλώσσα και του «διδασκομένου» στην ξένη.
Φυσικά, στην πρώτη συνάντηση το θέμα ήταν οι κοινές όσο και πρωτόγνωρες καταστάσεις του κοινωνικού εγκλεισμού, λόγω της πανδημίας. Οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να αναπτύξουν τις επικοινωνιακές τους ικανότητες με το γενικό και το ειδικό για την περίπτωση λεξιλόγιο. Σε ένα βαθύτερο επίπεδο, κατάφεραν να αλληλοδιδαχτούν τα κοινά αλλά και τα πολιτιστικά ιδιαίτερα, συνυπολογίζοντας και την ιστορική εμπειρία των δύο λαών –στην ελληνική, την ευρωπαϊκή, και τη ρωσική διάστασή της. Κι όλα αυτά απευθείας από συνομηλίκους προς συνομιλήκους. Ο πάγος έσπασε πολύ γρήγορα και οι διάλογοι κύλησαν σχετικά φυσικά και απρόσκοπτα. Καταγράφηκε αποτέλεσμα ανώτερο των προσδοκιών. Το ψηφιακό γλωσσικό εργαστήρι λαμβάνει χώρα κάθε εβδομάδα με διαφορετική θεματική και θα καλύψει τα θεματικά πεδία που προβλέπονται από τις εξετάσεις γλωσσικής πιστοποίησης.
Να σημειωθεί ότι, μπορεί μερικές από τις δραστηριότητες που σχεδίασε ο ΙΑΣΩΝ για τη φετινή χρονιά –«Έτος Γλώσσας και λογοτεχνίας για την Ελλάδα και τη Ρωσία»– να ανατράπηκαν λόγω της πανδημίας. Μέσα όμως από τον κοινό πυρήνα της εκπαιδευτικής δράσης τριών Πανεπιστημίων αφοσιωμένων στην αποστολή τους δημιουργήθηκε ένα νέο πρότυπο είδος ψηφιακού εργαστηρίου, που μας επανέφερε όλους στην ουσία της εκπαιδευτικής – πολιτιστικής μας αποστολής. Η πρωτοβουλία μετέτρεψε το πλην σε συν. Το δίγλωσσο ψηφιακό γλωσσικό εργαστήρι μόλις άρχισε. Θα συνεχιστεί, καθώς ο κοινός στόχος είναι αυτός που εμπνέει πάντα το Πρόγραμμα του «ΙΑΣΟΝΑ», οδηγώντας το σε νέες και πραγματικά πρωτοποριακές πρωτοβουλίες, με έξυπνη και πλήρη χρήση της τελευταίας λέξης της τεχνολογίας και της γλωσσοδιδακτικής.