Το Ίδρυμα “Αναγέννηση του Tobolsk” έχει πραγματοποιήσει ένα μοναδικό και εξαιρετικά τολμηρό έργο – δημιουργώντας ένα αριστούργημα της βιβλιακής τέχνης – έφτιαξε ένα πανομοιότυπο αντίγραφο του Ευαγγελίου με τις σημειώσεις του συγγραφέα, αποκωδικοποιημένες από τους εκδότες. Το έργο συμπληρώνεται από δυο τόμους με σχόλια κορυφαίων σύγχρονων μελετητών του έργου του Ντοστογιέφσκι. Το περιεχόμενο αλλά και το ίδιο το εγχείρημα της έκδοσης ενέχουν βαθιά σημασία.

          Εμπνευστής του εγχειρήματος και ο κύριος επιμελητής της έκδοσης είναι ο Arkady Elfimov, Πρόεδρος του περιφερειακού δημόσιου φιλανθρωπικού ιδρύματος της πόλης Tyumen  “Αναγέννηση του Tobolsk”.  Ο ίδιος προσωπικά μετέφερε το δημιούργημα του από την  ιστορική πρωτεύουσα της Σιβηρίας και το δώρισε στη Ρωσική Βιβλιοθήκη “ΙΑΣΟΝΑ” του Αριστοτελείου  Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

          Η παρουσίαση και η δωρεά αυτής της τόσο σημαντικής και μνημειώδους έκδοσης πραγματοποιήθηκε στις  5 Μαΐου παρουσία του Γενικού Προξένου της Ρωσικής Ομοσπονδίας στη Θεσσαλονίκη κυρίου Aleksandr Shcherbakov, καθώς και πολλών άλλων αξιωματούχων  και απλών πολιτών, στο πλαίσιο εργασιών της Παγκόσμιας Έκθεσης Βιβλίου στη Θεσσαλονίκη. Την δωρεά παρέλαβε ο Διδάκτωρ της Ρωσικής Φιλολογίας και Ειδικός Γραμματέας του Προγράμματος «ΙΑΣΩΝ», κύριος Δημήτριος Φωτιάδης και ο οποίος διδάσκει της Ρωσική γλώσσα και λογοτεχνία στο Α.Π.Θ.

          Και λίγη ιστορία… Το καταχείμωνο το 1850, ο Ντοστογιέφσκι (1821 -1881) κατά τη μεταφορά του στα κάτεργα του Ομσκ, μαζί με τους συντρόφους του, επίσης καταδικασμένους για τη συμμετοχή στον κύκλο του Petrashevsky, από τις 9 έως τις 20 Ιανουάριο έμεινε στις φυλακές μεταγωγών στην πόλη του Τομπόλσκ. Εκεί έλαβε χώρα μία συνάντηση, η οποία έμελλε να παίξε καθοριστικό ρόλο στην πνευματική του εξέλιξη. Στο φρούριο της  φυλακής οι γυναίκες των «Δεκεμβριστών»*- Fonvizina, Muravieva και Annenkova – δώρισαν στον Ντοστογιέφσκι ένα αντίγραφο της Καινής Διαθήκης, το μόνο βιβλίο το οποίο επιτρεπόταν στη φυλακή, βιβλίο το οποίο ο συγγραφέας δεν θα αποχωριστεί κατά την υπόλοιπη ζωή του. Αυτή ήταν η πρώτη έντυπη έκδοση του Ευαγγελίου στη Ρωσική γλώσσα. Στο “Ημερολόγιο του συγγραφέα” το 1873 ο Ντοστογιέφσκι θυμάται: “Για τέσσερα χρόνια βρισκόταν (το Ευαγγέλιο) κάτω από το μαξιλάρι μου στα κάτεργα. Το μελετούσα και μερικές φορές το διάβαζα και στους άλλους”. Αυτό το ιερό κειμήλιο παρέδωσε ο Dostoevsky στο γιο του Fyodor, δύο ώρες πριν από το θάνατό του. Τώρα το πρωτότυπο αυτό βιβλίο με τις σημειώσεις του Ντοστογιέφσκι φυλάσσεται στο Τμήμα χειρογράφων της Ρωσικής Εθνικής Βιβλιοθήκης.

          Ο Victor Molchanov – επίσημος επιμελητής των Ρωσικών χειρογράφων, από τα χέρια του οποίου έχουν περάσει 700 χιλιάδες σελίδες από μοναδικά χειρόγραφα βιβλία, που φυλάσσονται στην κεντρική βιβλιοθήκη της χώρας, θεωρεί ότι “αυτή η ιστορία της σχέσης μιας μεγάλης προσωπικότητας και ενός μεγάλου βιβλίου, θα παραμένει επίκαιρη για πάντα». Μελετώντας αυτό το βιβλίο, μπορούμε να παρατηρήσουμε πως τα στοιχεία από την ευαγγελική αφήγηση μετασχηματίστηκαν από τον Ντοστογιέφσκι σε εικόνες και για να περιγράψει τη σύγχρονή του εποχή. Και οι τρεις τόμοι της έκδοσης  βρίσκονται σε μια θήκη, η οποία εικονοποιεί την υφή των σανίδων της εξώπορτας της φυλακής με τα μικρά παράθυρα. Η Σιβηρία και τα κάτεργα έγιναν για τον Ντοστογιέφσκι το μέρος εκείνο, όπου ο συγγραφές ανακάλυψε και ξανασκέφτηκε τη ζωή του.

          «Τα έργα του Ντοστογιέφσκι έχουν διαχρονική αξία για εκείνον που θέλει να παραμείνει “Άνθρωπος”, στον οποίον απαντά η Διαθήκη – να αγαπάει τον πλησίον του και να βλέπει κάθε άνθρωπο καθ’ ομοίωσιν του Θεού. Δεδομένου ότι το Ίδρυμά μας ασχολείται με διαφωτιστικό έργο, πρέπει να δείξουμε στον κόσμο, το πώς στην εποχή μας, αντιλαμβανόμαστε συνολικά το έργο του Fyodor Mikhailovich. Εμείς, που ζούμε σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς, τους οποίους αυτός πρόβλεψε», –  εξηγεί ο Arkady Elfimov.

          Μια τέτοια έκδοση του Ευαγγελίου του Ντοστογιέφσκι αναμφίβολα είναι άξια αναγνώρισης. Αποτελεί ένα μνημείο της μεγάλης προσωπικότητας και του  δημιουργικού έργου του Ντοστογιέφσκι.

*(«Dekabristy» – ονομασία που αποδόθηκε στους Ρώσους επαναστάτες, προερχόμενους από την τάξη των ευγενών,  οι οποίοι συμμετείχαν  στις εξεγέρσεις που ξέσπασαν τον Δεκέμβριο του 1825 στην Αγία Πετρούπολη.